Podróż po świecie [1] - Szwecja.

[GameFuture.pl]

Hej!

Jako, że lubię pisać artykuły, a w szczególności o obozach koncentracyjnych i motoryzacji, to jednak postanowiłam, że dla odmiany napiszę coś o podróżach. Lubię zagłębiać się w kulturę i zwyczaje innych krajów, uważam, że każdy ma w sobie coś ciekawego i przekazuje jakąś historię. Na pierwszy ogień pójdzie państwo w którym się zauroczyłam czyli Szwecja. Opowiem Wam co nieco o pięknej Skandynawii oraz o jej mieszkańcach, a także o popularnych potrawach tego regionu.  Nie zabraknie również o tamtejszych szpitalach i jednostkach zdrowia. Szwedzki system ochrony zdrowia dość powszechnie uchodzi za jeden z najlepszych na świecie. Z jednej strony szereg nowych szpitali, kadry świetnych specjalistów, doceniona rola opieki pielęgniarskiej oraz wysoki poziom technologii, a z drugiej wysoka wyleczalność nowotworów i niska umieralność niemowląt. I choć prawdą jest, że nie ma takiego kraju, w którym nie narzekano by na jakość służby zdrowia, to jakość usług medycznych, poziom i równość dostępu do nich, a także efektywność finansowa systemu szwedzkiego robi naprawdę ogromne wrażenie.

Jak już wiemy...

Szwecja położona jest na Półwyspie Skandynawskim. Graniczy z Norwegią, Finlandią oraz Danią (oba te kraje łączy znany każdemu Most nad Sundem, który przechodzi nad cieśniną Öresund). Swoją drogą właśnie stąd powstał serial "Most nad Sundem", który opowiada o morderstwach i zagłębia się w mroczne sekrety Kopenhagi i Malmö, próbując odnaleźć zabójcę.

Powierzchnia Szwecji obejmuje 447 435 km² i jest piątym, pod względem wielkości, krajem w Europie.  W Szwecji panuje klimat umiarkowany, z dużymi różnicami temperatur, które w dużej mierze uzależnione są od ciepłego prądu morskiego Golfstrom. Na południu kraju dominują drzewa liściaste, a w północnej części królują drzewa iglaste z sosną i świerkiem na czele. Bardzo popularna jest też brzoza, która dominuje w na tych terenach. Na północy panuje klimat subarktyczny, o górzystym krajobrazie, z dużo dłuższymi zimami i nocami polarnymi. W rezultacie latem na północy rozpoczynają się dni polarne, przez co słońce prawie wcale nie chowa się za horyzont.

*zdjęcia autorskie

Szwedzi są mało komunikatywni
Szwedzi nie należą do najcieplejszych, ale ich pogoń za samotnością wydaje się być dziwna. Pomijając przesady, prawie każdy Szwed nie rozmawiałby z obcym, chyba że ten poprosi o pomoc lub wskazówki. Ten typ zachowania może mieć coś wspólnego z klimatem. Jeśli jest zimno i wilgotno, zatrzymanie się na ulicy i rozmowa z nieznajomym nie będzie przyjemne. Dla wielu Szwedów niegrzeczne jest podsłuchiwanie i zadawanie osobistych pytań, więc nie obrażaj się, jeśli Twój nowy szwedzki przyjaciel nie jest zainteresowany historią Twojego życia. Tego braku szczególnej wrażliwości nie należy mylić z chamstwem. Kiedy już pokonasz tę „przeszkodę”, Szwedzi są tak przyjaźni i ciepli jak inne narodowości.

Recykling dla Szwedów jest rozrywką
Szwedzi są zazwyczaj bardzo świadomi swojego wpływu na środowisko i odpowiednio postępują. Recykling wydaje się być czymś w rodzaju narodowej rozrywki. Obecnie mniej niż 1% odpadów komunalnych trafia na wysypiska. W wielu częściach kraju odpady żywnościowe z gospodarstw domowych są kompostowane i przetwarzane na biogaz, który służy do ładowania ich samochodów.

Alkohol jest drogi i trudny do kupienia
Państwowy monopol na alkohol w kraju – Systembolaget, ma na celu zminimalizowanie problemów związanych z uzależnieniem od alkoholu i sprzedaż produktów alkoholowych w bardzo „odpowiedzialny” sposób. W rzeczywistości sklepy nie są zbyt zainteresowane sprzedażą alkoholu. Nie ma ofert specjalnych, promocji i specjalnych godzin otwarcia

Szwedzi płacą wysokie podatki
Stawki podatku dochodowego w Szwecji należą do najwyższych na świecie. Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą płaci około 50 procent swoich ciężko zarobionych pieniędzy. Musimy przyznać, że wysokie podatki mają sens, a ludzie otrzymują jakość za swoje pieniądze. Ulice są czyste, opieka zdrowotna i szkolnictwo wyższe są bezpłatne, a cena opieki nad dziećmi jest rozsądna. Jak mówią, dostajesz to, za co płacisz. Jakość życia w Szwecji jest warta każdego grosza. W szwedzkiej obronie podatkowej powiemy, że system jest bardzo przejrzysty i niezawodny. Pracodawcy płacą podatki od wynagrodzeń co miesiąc, podatki dochodowe są potrącane bezpośrednio z miesięcznej pensji. Każda osoba jest opodatkowana indywidualnie, nawet w przypadku małżeństwa. Jeśli wszystko się zgadza w obowiązkowym rocznym zeznaniu podatkowym, zgłoszenie wszystkich podatków może być tak proste, jak wysłanie wiadomości tekstowej z telefonu komórkowego do Szwedzkiego Urzędu Podatkowego, aby to potwierdzić.

Szwecja to strefa wolna od dymu.

Nie wolno palić w miejscach publicznych, w barach ani w restauracjach tylko w specjalnie do tego wyznaczonych miejscach. Papierosy i tytoń to produkty stosunkowo drogie, a Szwedzi uzależnieni od nikotyny sięgają po snus czyli używkę na bazie tytoniu, która na pewno jest bardziej elegancka od papierosów – przede wszystkim nie produkuje dymu i nie śmierdzą nam włosy ani ubrania. Snus to mieszanka wilgotnego tytoniu z innymi składnikami, którą umieszczamy pod górną wargą. Nie zwiększa znacząco wydzielania śliny więc nie prowokuje nadmiernego plucia, nie musimy też jej rzuć. Snus jest nielegalny we wszystkich krajach Unii Europejskiej oprócz Szwecji, Estonii, Węgrzech, Danii, Norwegii czy Szwajcarii. W szwedzkim barze na stoliku prędzej zobaczysz małe, okrągłe pudełeczko niż paczkę papierosów. 

Dwa słowa, które kojarzą mi się z typowo z rodowitym Szwedem to: dystans i szacunek. Szwedzi trzymają adekwatny dystans do wszystkiego - do nowo poznanych osób i do starych znajomych, do życia zawodowego i do życia prywatnego, do polityki i do rodziny królewskiej, a nawet do własnej narodowości. Wynika on z tej z drugiej rzeczy - szacunku do innych osób, do ich czasu, przestrzeni osobistej, uczuć oraz w końcu z szacunku do siebie samego. Zapewniam Was, że w Szwecji nikt nie rzuci się szczupakiem, by otworzyć przed Wami drzwi, pomóc z zakupowymi siatami, ustąpić Wam miejsca - o ile o to nie poprosicie. Nikt nie będzie tutaj zakładał z góry, że z jakichkolwiek domniemanych przyczyn jesteście słabsi czy nieporadni. Ale jedno jest pewne - jeśli o pomoc się poprosi, dostanie się najlepszy "serwis", jakiego można spodziewać się na całej kuli ziemskiej - z uśmiechem od ucha do ucha, pełnym zaangażowaniem i największą życzliwością.

 

Najpopularniejsze potrawy w Szwecji

Kuchnia szwedzka to z całą pewnością kuchnia morska, pełna ryb w w każdej postaci. Zdrowa i świeża, przypadnie do gustu entuzjastom prostych smaków. Choć nie jest tak wyrafinowana jak kuchnia włoska czy hiszpańska, z całą pewnością ma w sobie to magiczne a zarazem dla nas dziwne „coś”. W tym skandynawskim kraju królują śledzie w każdej postaci - słodkie, słone, kwaśne, pikantne i łagodne. Są one numerem jeden wśród narodowych potraw Szwedzkich. Znajdziemy je na każdym kroku. Oprócz śledzi na podium są także zupy rybne, wieprzowe klopsiki - Köttbullar i mięso reniferów.

 

- Surströmming - Potrawa tylko dla odważnych. Jest to nic innego jak kiszony śledź. Z którym wiążę się pewna legenda. Finowie zakupili od żeglarzy ze Szwecji beczki z nieodpowiednio zakonserwowanymi śledziami, które po pewnym czasie zaczęły się psuć. Finom bardzo posmakował śledź przyrządzony w tej formie, więc poprosili Szwedów o kolejne porcje. W ten sposób już w XVI wieku kiszona ryba stała się narodowym przysmakiem ludów północy. Złowione śledzie poddaje się kilkumiesięcznego procesu kiszenia. Fetor tej potrawy stał się powodem, dla którego je się ją na zewnątrz. Szwedzi o wrażliwszym powonieniu twierdzą, że zapach jest tak intensywny, że czuć go nawet na parę kilometrów. Sama ryba ma mocno słony, intensywny smak. Tradycyjnie podawana jest na cienki pieczywie w towarzystwie kwaśnej śmietany.

 

- Zupy rybne, łososie i owoce morza - Prawdziwą furorę robią w Szwecji także zupy rybne. Zwłaszcza zimą doskonale rozgrzewają organizm, ale oprócz tego wyśmienicie smakują. Szwedzi jedzą też łososie w dużych ilościach. Najczęściej sięgają po te wędzone lub marynowane. Podają je na kanapkach lub ze świeżymi warzywami jako danie obiadowe. Bardzo popularne są też krewetki oraz raki. 

- Köttbullar -  Klopsiki mięsne. Niewiele większe od orzecha włoskiego, wykonane z mięsa wieprzowego są bardzo delikatne i naprawdę smaczne (zajadałam się nimi dość często XD). Polską wersję szwedzkich klopsików serwuje nam Ikea w swoim menu. Dostępne są nawet w Kauflandzie.  Próbując tych i tych mogę śmiało powiedzieć, że te jedzone w Szwecji nie mają sobie równych.

- Renskav - podłużne kawałki mięsa z reniferów suszone bądź mrożone, a następnie smażone na patelni. Prościej mówiąc - steki z renifera.

- Kanelbulle lub kanelbullar -  Jest to bułeczka drożdżowa z cynamonem i szafranem posypana cukrem. Czyli po prostu "zwykła" cynamonka. Jednak zapewniam, że jest to najpyszniejsza bułeczka cynamonowa jaką kiedykolwiek mogłam jeść. Próbowałam sama odtworzyć typowy szwedzki przepis na te cynamonki, ale jednak nie dały rady.  Należy uważać, ponieważ w niektórych miejscach kanelbulle potrafią być bardzo słodkie, wręcz przesłodzone. Stało się tak dlatego, że jakiś czas temu cukier był w Szwecji bardzo drogi i trudno dostępny. Stał się więc oznaką dobrobytu. Obecnie, Szwedzi próbują nadrobić trudne czasy w których cukier był produktem "ekskluzywnym" i  często używają przesadnie dużych ilości cukru do swoich wypieków. Oprócz cynamonowych drożdżówek bardzo popularne są również wypieki z kremem marcepanowym oraz słodkie i wytrawne tarty.

*zdjęcie autorskie

- Semla -  mięciutka bułeczka drożdżowa upieczona z dodatkiem  kardamonu, wypełniona masą marcepanową i udekorowana smietaną. Ten wypiek przypomina nasze ptysie, ale jest o niebo lepsza. 

*zdjęcie autorskie

- Smulpaj lub Crumble - kruche ciasto z owocami, najczęściej jedzone w lato. Smulpaj jest najlepszym ciastem wybieranym przez szwedów. Robi się go z sezonowych owoców, najczęściej kwaśnych, których kwaskowatość idealnie komponuje się ze słodkim, kruchym ciastem. Wybrane kwaśne owoce lub jagody układa się na dnie naczynia do pieczenia i przykrywa kruszonką z masła, cukru, mąki pszennej oraz płatków owsianych.

*zdjęcie autorskie

- Ostkaka - Niezwykły sernik, którego nie należy mylać z amerykańskim sernikiem. Szwedzki sernik jest zupełnie inny. Samo ciasto jest słodkie, ale bardzo proste i dlatego podaje się je ostudzone z bitą śmietaną oraz dżemem

- Kladdkaka – ciasto błotne inaczej ciasto czekoladowe. Ciastko szybko zyskało na swej popularności prawdopodobnie ze względu na jego kremową konsystencję i łatwość wykonania. Celem jest zachowanie ciasta, dzięki czemu ma ono kremową konsystencję i chrupiący wierzch.

- Knäckebröd och Filmjölk - szwedzi gustują w prostych i lekkich śniadaniach. Zazwyczaj sięgają po jogurty z musli, kanapki lub płatki z mlekiem. Knäckebröd to cienki, chrupiący, a zarazem twardy chleb wypiekany z żyta. Najczęściej jada się go dodatkami takimi jak ser, szynka, awokado i Filmjölk. Filmjölk to sfermentowane mleko pozostawiające po sobie kwaśny posmak. Konsystencją przypomina jogurt. Bakterie w nim zawarte są bardzo zdrowe i korzystnie wpływają na żołądek i trawienie. Ze względu na swój charakterystyczny posmak dodaje się do niego owoce, cynamon, dżem, migdały oraz płatki zbożowe. 

- Pollarbröd - Najpopularniejsze pieczywo w Szwecji. Są to bułeczki, które swym kształtem przypominają każdemu dobrze znane pankejki. Są delikatne i przyjemnie miękkie, a to wszystko za sprawą dobrej jakości masła oraz śmietany.

- Vört Limpa - Limpa to szwedzki chleb z anyżkiem i melasą, dosyć słodki i bardzo specyficzny w smaku, nie każdemu przypadnie, ponieważ jest odczuwalna nuta słodkości. Jednak jest niezwykle pożywny i smaczny chleb żytni z tajemniczymi składnikami. Cały smak chleba jest zawdzięczany czterem specyficznym składnikom między innymi miodu, melasy, anyżu oraz cynamonu.

- Vörtbröd - Chleb, który tradycyjnie jedzony jest w święta Bożego Narodzenia.  Robiony jest  z mąki żytniej i pszennej, oraz brzeczki (lub ciemnego piwa). Oprócz podstawowych składników zwykle doprawiany goździkami, cynamonem, imbirem, kardamonem i rodzynkami.

- Blodpudding - Jest to coś w rodzaju naszej kaszanki tylko, że w postaci "bloku" - krew wieprzowa zapieczona z mąką i mlekiem. Zazwyczaj podawana jest z borówkami lub żurawiną. W Szwecji ta potrawa jest często serwowana na stołach świątecznych

- Pannkakor -  Naleśniki, które w szwecji zawsze są podawane na słodko. Zazwyczaj smażone do mocnego zarumienienia lub pieczone w piekarniku. Najczęściej podawane z jagodowym lub porzeczkowym nadzieniem. 

Typowe FastFoody w Szwecji

- Hamburger ze śledziem - Ten fastfood może brzmieć przerażająco i nieapetycznie, ale jest prawdziwym przysmakiem Szwedów. Sięgają po niego zawsze wtedy, kiedy chcą zjeść coś szybkiego. Śledź nie jest marynowany, a podsmażony, a całe danie smakuje naprawdę bardzo dobrze. Praktycznie na każdym kroku w Szwecji możemy dostrzec śledziowe foodtrucki. 

- Raksallad  - Jeżeli nie jesteście przekonani do śledziowego burgera to polecam raksallad. Jest to zwykła bułka kebabowa z majonezową sałatką z krewetek na wierzchu. Prostym słowem mówiąc kebab z sałatką krewetkową. 
- Pizza Kebab - Najczęściej wybierany rodzaj pizzy przez Szwedów. Według nich stała się światowym fenomenem. Jest to zwykła pizza na której położono mięso dodawane do kebaba. 

- Flying Jacob - To wyjątkowe danie zostało stworzone przez Ove Jacobssona w 1970 roku. Dziwna a zarazem smaczna potrawa. Jest to garnek pełny  kurczaka, śmietany, sosu chilli, orzeszków ziemnych, boczku i  bananów.
- Räkmacka – Był kebab z sałatką krewetkową, więc nadeszła pora na rak kanapkę. Räkmacka to kanapka najczęściej podawana na żytnim chlebie. Na wierzchu znajduje się sałata, majonez, jajko, koperek, kawior i duża ilość krewetek.

źr;

1 / 2

[LOLSON]

Fajnie dobrane kolory, wszystko przejrzyste oby wiecej takich perelek!

[cukinia]

bardzo ładnie napisane, ciekawy artykuł, super! 

[elo elo 350]

Dobry artykuł, ładne kolorki, fajnie się czytało, zdjęcia też na +

Pozdrawiam <3

[Mateuko]

Damn, z chęcią to czytałem. Świetna robota, dobrze poskładane zdania, co nie męczy przy czytaniu. Fajnje było się dowiedzieć czegoś o innym kraju niż nasz, czekam z niecierpliwością na kolejną podróż!